دی اکتیل فتالات چیست؟ کاربردها و عوارض خطرناک آن
دی اکتیل فتالات (DOP) یک ترکیب شیمیایی پرکاربرد در صنایع شیمیایی است که بیشتر به عنوان یک نرم کننده استفاده می شود. این ترکیب شیمیایی به صورت یک مایع شفاف و بی رنگ با بوی ملایم اما مشخص در بازار به فروش می رسد. این ماده با اکثر حلال های آلی قابل اختلاط است اما در آب محلول نیست.
این ترکیب شیمیایی می تواند تغییرات مورد نظر تولید کنندگان را به راحتی در محصولات ایجاد می کند. دی اکتیل فتالات در رنگ ها و پوشش ها برای از بین بردن ترک ها، افزایش مقاومت و ایجاد سطح صاف عمل می کند. این ماده می تواند انعطاف پذیری محصولات را بهبود بخشد، تغییر شکل ناشی از فشار را کاهش دهد و هیچ تاثیری بر ولکانیزه شدن لاستیک ندارد.
این ماده به جز استات سلولز و پلی وینیل استات، سازگاری خوبی با اکثر رزین ها و لاستیک های مصنوعی مورد استفاده در صنعت دارد. این ماده عمدتا برای پردازش رزین های پلی وینیل کلرید و همچنین برای پردازش پلیمرهای مستحکم مانند رزین های الیاف شیمیایی، رزین های استات، رزین های ABS و همچنین رنگ ها، پراکنده ها و غیره استفاده می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دی اکتیل فتالات، لطفا تا انتها با ما در این مقاله از نشریه جهان شیمی فیزیک همراه باشید.
دی اکتیل فتالات چیست
این ترکیب شیمیایی یک نرم کننده است که در تولید پلاستیک انعطاف پذیر پلی وینیل کلراید استفاده می شود. این ماده به دلیل قیمت پایین یکی از پرمصرف ترین نرم کننده ها در صنایع تولید PVC است. این ترکیب شیمیایی یک نرم کننده همه منظوره است که به دلیل پایداری خوب در برابر گرما و اشعه ماورا بنفش و طیف گسترده ای از سازگاری در صنایع شیمیایی بسیار استفاده می شود.
دی اکتیل فتالات می تواند به عنوان سیال دی الکتریک و هیدرولیک نیز استفاده شود. این ماده همچنین یک حلال بسیار خوب برای بسیاری از مواد شیمیایی است. نقطه اشتعال آن ۴۳۰ درجه فارنهایت است و برای محیط زیست یک تهدید محسوب می شود. این ترکیب شیمیایی به عنوان یک مایع، می تواند به راحتی در خاک نفوذ کند و آب های زیرزمینی و نهرهای مجاور را آلوده کند. تماس چشم ها با آن ممکن است باعث تحریک شدید شود و تماس آن با پوست ممکن است باعث تحریک خفیف پوست شود.
روش تولید دی اکتیل فتالات
روش های مختلفی برای تولید این ماده شیمیایی در صنایع وجود دارد. بیشتر تولید کنندگان برای تهیه این ترکیب شیمیایی از فرآیند استریفیکاسیون فتالیک آنیدرید با ۲- اتیل هگزانول استفاده می کنند. این فرآیند در دو مرحله انجام می شود و یک واکنش برگشت پذیر است. برای بهبود انجام فرآیند تولید دی اکتیل فتالات در صنایع از کاتالیزور و انجام فرآیند دمای بالا استفاده می شود. DOP تهیه شده از این فرآیند دارای خلوص بسیار بالایی است که نیاز صنایع را برطرف می کند.
فتالات چیست و چگونگی استفاده از آنها
فتالات ها نرم کننده های شیمیایی هستند که از دهه ۱۹۵۰ به طور گسترده ای برای نرم کردن پلاستیک ها استفاده می شود. از آنجایی که فتالات ها از نظر شیمیایی به پلاستیک هایی که فرآوری می شوند متصل نیستند، به طور مداوم در هوا یا غذا یا مایعات منتشر می شوند. این ترکیبات به عنوان حلال در لوازم آرایشی و سایر محصولات مصرفی نیز استفاده می شود بنابراین می توانند به کبد، کلیه ها، ریه ها و سیستم تولید مثل انسان آسیب برساند.
فتالات ها در بسیاری از محصولات مصرفی مورد استفاده قرار می گیرند و به راحتی جذب بدن انسان می شوند. وجود فتالات ها در مواد غذایی نگران کننده است زیرا قرار گرفتن در معرض این ترکیبات با طیف وسیعی از مشکلات سلامتی جدی مرتبط است.
اگرچه فتالات ها می توانند همه انسان ها را تحت تأثیر قرار دهند، اما قرار گرفتن در معرض آن ممکن است بیشترین آسیب را به زنان باردار بزند. فرزندان آنها ممکن است با مشکلات رفتاری و ضریب هوشی پایین به دنیا بیایند. پسرانی که مادرانشان در معرض این ترکیبات هستند ممکن است با نقص دستگاه تناسلی متولد شوند. کودکان همچنین به ویژه در برابر اثرات فتالات آسیب پذیر هستند، زیرا آنها نسبت به وزن بدن بیشتر از بزرگسالان غذا می خورند و هنوز در حال رشد و تکامل هستند.
فتالات ها در چه محصولاتی یافت می شوند
فتالات ها در صدها محصول مختلف مصرفی ما یافت می شوند. آنها تا حد زیادی به عنوان نرم کننده برای ساخت پلاستیک استفاده می شوند. همچنین می توانند برای اهداف مختلف از جمله حلال به محصولات مختلف اضافه شوند. مواد غذایی منبع اصلی قرار گرفتن در معرض این ترکیبات مضر هستند. فتالات ها در محصولات لبنی، گوشت، ماهی، روغن ها و چربی ها، محصولات پخته شده، شیر خشک نوزادان، غذاهای فرآوری شده و فست فودها یافت می شوند.
فتالات ها عمدا مواد افزودنی غذایی نیستند، بلکه افزودنی های غذایی «غیر مستقیم» هستند. آنها به راحتی از تجهیزات فرآوری مواد غذایی، بسته بندی مواد غذایی و مواد آماده سازی غذا فرار می کنند و مواد غذایی را آلوده می کنند. تجهیزات فرآوری مواد غذایی شامل لوله های PVC است که در شیردوشی و برای انتقال شیر بین مزارع و کارخانه های فرآوری استفاده می شود.
فتالات ها همچنین در برخی از مواد بسته بندی و آماده سازی مواد غذایی مانند دستکش های پی وی سی که برای تهیه غذا و چسب ها و جوهرهای چاپ روی بسته بندی استفاده می شوند، یافت می شوند. بسته بندی مواد غذایی مقوایی بازیافتی نیز ممکن است حاوی غلظت بالای از فتالات ها باشند. محصولات دیگری که ممکن است حاوی این مواد شیمیایی مضر باشند، عبارتند از:
- محصولات ساختمانی مانند پوشش دیوار، فرش و مصالح سقف
- محصولات مراقبت شخصی مانند عطرها
- لوازم اداری مانند گیره کاغذ
- تجهیزات پزشکی مانند سرم های تزریقی، کیسه های خون و لوله های آن ها
- اسباب بازی های قدیمی و محصولات مراقبت از کودک مانند دندان گیر
- محصولات تعمیر و نگهداری خانه و ساختمان، از جمله رنگ و آستر
- محصولات تمیز کننده مانند مواد شوینده
کاربردهای دی اکتیل فتالات
این ترکیب شیمیایی برای تولید بسیاری از محصولات مصرفی ما استفاده می شود. شما می توانید DOP را در بسیاری از محصولات مصرفی یافت کنید. پلاستیک های فرآوری شده با این ترکیب شیمیایی را می توان برای لوله های پزشکی و کیسه های نگهداری خون، سیم و کابل، پوشش و رنگ، کاشی کف و چسب استفاده کرد. همچنین در لوازم آرایشی و آفت کش ها نیز استفاده می شود.
این ماده به طور گسترده در صنایع تولید پلاستیک، لاستیک، رنگ و امولسیفایر استفاده می شود. پلاستیک تهیه شده با آن می تواند برای ساخت چرم مصنوعی، مواد بسته بندی، کابل ها و غیره استفاده شود. دی اکتیل فتالات عایق الکتریکی خوبی است وعمدتا برای تولید سیم و کابل استفاده می شود.
گرید مواد غذایی عمدتا برای تولید مواد بسته بندی مواد غذایی استفاده می شود. درجه پزشکی این ترکیب شیمیایی نیز عمدتا در تولید محصولات پزشکی و بهداشتی مانند لوازم پزشکی یکبار مصرف و مواد بسته بندی پزشکی استفاده می شود.
ذخیره سازی و جابجایی دی اکتیل فتالات
دی اکتیل فتالات را باید در مکانی خنک، خشک و دارای تهویه مناسب نگهداری کنید. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این ترکیب شیمیایی، می تواند خطراتی را برای سلامتی به همراه داشته باشد. خطرات ناشی از استنشاق بخارات این ماده شیمیایی ممکن است باعث تحریک مجارای تنفسی شود.
هنگام کار با DOP توصیه می شود از تجهیزات حفاظت فردی شامل عینک ایمنی، لباس غیرقابل نفوذ و دستکش استفاده شود. در صورت تماس این ماده شیمیایی با پوست یا چشم، سریعا محل تماس را با آب تمیز شسته و به دنبال خدمات پزشکی باشید.
اثرات احتمالی قرار گرفتن در معرض دی اکتیل فتالات
مطالعات انجام شده توسط دانشمندان نشان داده است که قرار گرفتن زنان باردار در معرض این ترکیب شیمیایی ممکن است به سلامت کودک آنها آسیب برساند. انجمن بهداشت عمومی نیز در مورد اثرات سلامتی فتالات بر روی کودکان هشدار داده است. از آنجایی که بچه ها نسبت به وزن بدنشان بیشتر از بزرگسالان غذا می خورند، نسبت به اثرات فتالات ها حساس تر هستند. برخی از عوارض جانبی قرار گرفتن در معرض این ترکیب شیمیایی عبارتند از:
اختلالات غدد درون ریز
برخی از فتالات ها مانند DOP مواد شیمیایی مختل کننده غدد درون ریز (EDC) هستند. به عبارت دیگر، آنها با هورمون هایی که نقش بسیار مهمی در رشد و نمو بدن انسان دارند، تداخل ایجاد می کنند.
ناهنجاری در دستگاه تناسلی مردانه
زنان باردار با سطوح بالای فتالات ها در بدن خود ممکن است پسرانی به دنیا بیاورند که به بیماری هایی مرتبط با کیفیت پایین اسپرم و کاهش باروری مبتلا هستند.
آسیب به DNA در اسپرم
قرار گرفتن بیش از حد مردان بالغ در معرض این ترکیبات با کاهش یکپارچگی در DNA اسپرم مرتبط است. تحقیقات نشان داده است که این ترکیب شیمیایی می تواند باعث ناباروری در مردان شود.
کاهش سطح تستوسترون و تغییر در تولید هورمون تیروئید
مطالعات نشان داده است که قرار گرفتن در معرض بیش از حد فتالات ها، با کاهش شدید سطح تستوسترون مرتبط است. این ترکیب شیمیایی باعث کاهش تولید هورمون تیروئید نیز می شود. هورمون های تیروئید برای رشد مناسب، رشد مغز و متابولیسم بدن بسیار مهم هستند.
اختلالات رشد عصبی در نوزادان یا کودکان
زنان بارداری که در معرض بیش از حد دی اکتیل فتالات قرار گرفته اند، ممکن است فرزندانی با مشکلات رفتاری و شناختی به دنیا بیاورند. این اثرات می تواند شامل رفتارهای ADHD مانند، پرخاشگری، افسردگی، ضریب هوشی پایین و اوتیسم باشد.
بازار جهانی خرید و فروش دی اکتیل فتالات
بازار جهانی دی اکتیل فتالات (DOP) با نرخ قابل توجهی در سال های گذشته افزایش یافته است. این ترکیب شیمیایی به عنوان یک نرم کننده، عملکرد کلی خوب و سازگاری بالایی با پلی وینیل کلرید، رزین های مصنوعی، نیترات سلولز و سایر لاستیک ها ارائه داده است. انتظار می رود بازار این ترکیب شیمیایی تا سال ۲۰۲۹ به ۲۴۱۹.۶۳ میلیون دلار برسد.
بازار جهانی DOP بر اساس نوع محصول ( درجه پزشکی، درجه عمومی، درجه صنعتی و درجه غذایی)، کاربرد (فیلم و ورق، کابل و سیم کشی، مصرف کننده، پزشکی، پوشش دیوار و کف و غیره) و کاربر نهایی (بسته بندی، مصالح ساختمانی، چرم و لباس، رنگ و غیره) تقسیم بندی می شود. عامل اصلی که انتظار می رود بازار این ترکیب شیمیایی را در دوره پیش بینی افزایش دهد، افزایش استفاده از آن در صنعت تولید پلاستیک به عنوان یک نرم کننده است.
علاوه بر این، انتظار می رود افزایش تقاضا از مناطق در حال توسعه جهان به ویژه از کشورهای آسیا و اقیانوسیه باعث رشد بیشتر بازار جهانی این ترکیب شیمیایی در دوره پیش بینی شود. همچنین، مقرون به صرفه بودن DOP عامل دیگری است که احتمالا منجر به ترجیح استفاده از آن به عنوان نرم کننده می شود.
تولید کنندگان دی اکتیل فتالات
دی اکتیل فتالات امروزه توسط بسیاری از تولید کنندگان در سراسر جهان تولید و به بازار عرضه می شود. این ترکیب شیمیایی در فرآوری بسیاری از محصولات مصرفی استفاده می شود. کشور چین یکی از بزرگترین تولید کنندگان DOP است. این ماده توسط تولید کنندگان مواد شیمیایی در داخل کشور ایران نیز تولید می شود. تولیدات این صنایع کیفیت و خلوص بسیار خوبی دارد و نیاز بازار را تا حدود زیادی تامین کرده است.
خرید دی اکتیل فتالات
این ترکیب دارای گریدهای مختلفی برای کاربردهای متنوع است. برای خرید DOP شما می توانید به سایت های فروش محصولات شیمیایی یا نمایندگی های فروش مواد شیمیایی در شهر خود مراجعه کرده و این ماده شیمیایی را خریداری کنید. توصیه می شود این ماده شیمیایی را از فروشگاه های معتبر خریداری کنید. این ماده در حجم های مختلف با درجه خلوص متنوع در بازار به فروش می رسد.
دی اکتیل فتالات قیمت
قیمت این ترکیب شیمیایی در بازار به عوامل مختلفی مانند نوسانات بازار ارز، شرکت تولید کننده و گرید آن بستگی دارد. گرید صنعتی DOP دارای قیمت بالاتری نسبت به سایر گریدهای دیگر این ترکیب شیمیایی است. برای اطلاع از قیمت آن می توانید به سایت های فروش محصولات شیمیایی مراجعه کنید. همچنین فروشگاه های بسیار زیادی در شهرهای مختلف وجود دارد که این ترکیب شیمیایی را عرضه و به فروش می رسانند. شما می توانید با مراجعه به این فروشگاه ها از قیمت این ماده شیمیایی مطلع شوید.
