نمک اسید سیتریک در جدول
نمک اسید سیتریک در جدول می تواند به عنوان جایگزین نمک در افرادی که رژیم غذایی با سدیم کم دارند، استفاده شود. این نمک شبیه به نمک های ریز و پودری بوده و می تواند در صنایع مختلفی به کار برده شود. از نمک های طبیعی اسید سیتریک مانند سدیم سیترات در محصولات آرایشی و بهداشتی به کار گرفته می شود. نمک اسید سیتریک در جدول در این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک مورد بررسی قرار می گیرد.
اسید سیتریک چیست؟
اسید سیتریک یک اسید آلی ضعیف است که به صورت طبیعی در مرکباتی چون لیمو و لیموترش یافت می شود. این اسید، فرمول شیمیایی C۶H۸O۷ داشته و به عنوان طعم دهنده در مواد غذایی به کار برده می شود. یک محقق سوئدی در سال ۱۷۸۴ از آبلیمو استخراج کرد. اسید سیتریک خشک به صورت جامد بلوری سفید رنگ بوده و نقطه ذوب آن ۱۵۳ درجه سانتی گراد و نقطه جوش ۳۱۰ درجه سانتی گراد است.
اسید سیتریک به دو صورت خشک و آبدار وجود دارد. نوع دانه بندی و مش بندی این دو نوع با هم تفاوت دارد. نوع آبدار اسید سیتریک، کریستالی بوده و نوع خشک این اسید، پودری است. تشکیل اسید سیتریک خشک با تبلور از آب داغ بوده و تشکیل شکل آبدار آن با تبلور از آب سرد است. اسید سیتریک خشک را می توان با حرارت دادن اسید سیتریک آبدار تا دمای ۷۸ درجه سانتی گراد به دست آورد. اگر این اسید را تا دمای بالاتر از ۱۷۵ درجه سانتی گراد حرارت دهند، تجزیه می شود. در حال حاضر اسید سیتریک را از تخمیر به دست می آورند.
خواص نمک اسید سیتریک
از جمله نمک های اسید سیتریک، پتاسیم سیترات، آلومینیوم سیترات، سیترات دی آمونیوم، سیترات فریک، سیترات منیزیم، سیترات روی و سیترات مونو سدیم است. این نمک ها بدون این که عوارضی داشته باشد برای پوست کودکان و یا نزدیک چشم جهت مصارف بهداشتی به کار برده می شود. از نمک تری بوتیل سیترات و تری اتیل سیترات در انواع محصولات پاک کننده، لوسیون ها، کرم ها و محصولات بهداشتی حمام استفاده می شود.
با به کارگیری یک نوع از نمک اسید سیتریک، تعادل اسید و باز در محصولات بهداشتی کنترل می شود. همچنین این نمک ها به عنوان عامل بافری، عامل مراقبت از دهان، نرم کننده، حلال و … به کار می رود.
نمک اسید سیتریک و پزشکی
یکی از کاربردهای نمک های اسید سیتریک برای ایجاد خاصیت قلیایی در ادرار است. این نمک ها جهت جایگزینی بی کربنات سدیم در ادرار به کار می رود. همچنین سیترات ها در موارد نارسایی کلیه یا اسیدوز توبولار کلیه، جهت مدیریت اسیدوز متابولیک کاربرد دارد. برای معالجه بیماری نقرس نیز سیترات ها نقش کمکی را برای عوامل اوریکوسوریک دارند.
برای درمان سوزش معده و خنثی کردن اسید کلریدریک معده، از نمک های اسید سیتریکی چون سیترات سدیم استفاده می شود. یکی از این نمک ها نقش عامل بافری بیولوژیکی را داشته و در برابر تغییرات میزان PH، از خود مقاومت نشان می دهد.
اسید سیتریک نیز در پزشکی چربی ها، کربوهیدرات ها و پروتئین ها را به دی اکسید کربن و آب، اکسید می کند. یکی از مزایای کاربردی نمک های اسید سیتریک، داشتن فعالیت ضد انعقادی آن است. این نمک با ایجاد کمپلکس هایی به عنوان یک کلاتور کلسیم عمل کرده و میل به لخته شدن را در خون کاهش می دهد.
خود اسید سیتریک در صنایع مختلفی کاربرد دارد. به عنوان مثال این اسید در محصولات غذایی به عنوان طعم دهنده و نگهدارنده به کار رفته و در ترکیب داروها، به عنوان یک تثبیت کننده به کار می رود. کاربرد در تصفیه آب، ترکیب صابون ها و مواد شوینده، ترکیب شامپو برای شست و شو و رنگ آمیزی، ترکیب ژل ها و کرم ها و همچنین نرم کردن آب های سخت، از جمله موارد استفاده از اسید سیتریک است.
