کافئین چای چیست؟ – خواص و مزایا

کافئین چای ماده شیمیایی خوراکی بسیار محبوب در میان مردم در دنیا است. زیرا کافئین یک محرک طبیعی بوده و در بهبود سلامتی روانی و بسیاری از سردردها مفید است. کافئین ماده ای موثر در سیستم عصبی، خلق و خو، سیستم عروقی و دستگاه گوارشی بدن است. این ماده یکی از مواد با تاثیرات مثبت در بدن بوده و با رژیم غذایی مناسب می توان از مزایای آن بهره مند شد. در این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک با کافئین چای و خواص آن آشنا می شویم.

کافئین چای چیست؟

کافئین ترکیبی شیمیایی با فرمول مولکولی C_۸H_۱۰N_۴O_۲ بوده و جزء آلکالوئید فعال و از گروه متیل زانتین ها است. این گروه از مواد، دو بخش حلقه ای داشته و چند گروه متیل با تعداد و موقعیت های متفاوت روی حلقه ها قرار دارند. به نتیروژن موجود در حلقه زانتین در کافئین، سه گروه متیل متصل است که باعث ایجاد خاصیت تحریکی بالای آن می شود. به طوری که با حذف این سه گروه متیل می توان خاصیت التهابی و منفی کافئین را کاهش داد. با توجه به این که مورفین و نیکوتین در گروه آلکالوئیدها قرار دارند، کافئین نیز مانند آن ها دارای خاصیت آرام بخشی است.

کافئین چای ترکیبی به صورت پودری سفید رنگ بوده که بویی ندارد. این ترکیب طعم تلخی داشته و به میزان کم در آب حل می شود. ولی در اتر، الکل و کلروفرم به راحتی حل می شود.

از کافئین در داروسازی برای تولید داروهای مسکن و ماده شیمیایی ارگوتامین برای سردردهای میگرنی استفاده می شود. از این ماده به عنوان گشاد کننده عروق در درمان بیماری آسم به کار برده می شود.

منابع و مزایای کافئین

کافئین به طور عمده در ۲۸ گیاه مختلف یافت می شود. قهوه، انواع چای، گوارانا، کولا و کاکائو نمونه هایی از این گیاهان هستند. بیشتر گیاهان نواحی گرمسیری هستند که کافئین دارند. متابولیزه شدن کافئین در جگر سیاه صورت می گیرد که تقسیم به مواد تئوفیلین، تئوبروم و پاراکسانتیون می شود. برای بیان سرعت زمان متابولیزه شدن این ماده می توان گفت که ۴۰ ساعت زمان لازم است تا ۲۰۰ میلی گرم از کافئین متابولیزه شود.

بیشترین تاثیر کافئین، ۴ تا ۶ ساعت بعد از مصرف است. بیشترین کاربرد کافئین نیز برای بهبود هوشیاری ذهنی است. به عبارتی از این ترکیب به عنوان یک روانگردان و تحریک کننده روانی استفاده می شود. کافئین، مغز را تحریک کرده و با کاهش خستگی به افزایش روحیه انسان کمک می کند.

از فواید کافئین چای، مفید بودن برای کبد و بیماری کبد چرب، کاهش ابتلا به دیابت، درمان سیاهی دور چشم، درمان سردرد و میگرن، چربی سوزی و کاهش وزن، ضد سرطان بودن به جهت وجود آنتی اکسیدان های طبیعی و بهبود افسردگی را نام برد. همچنین این ماده به دلیل داشتن آنتی اکسیدان، به عنوان یک ضد آفتاب عمل می کند.

میزان مجاز مصرف کافئین

میزان مصرف روزانه کافئین در یک فرد بزرگسال، ۴۰۰ میلی گرم است. اما برخی اعتقاد به مصرف ۲۰۰ میلی گرم در روز دارند. ۴۰۰ میلی گرم کافئین معادل ۴ فنجان قهوه است. اما مقدار مجاز برای نوجوانان، ۱۰۰ میلی گرم در روز و برای زنان باردار، ۲۰۰ میلی گرم در روز است. شرایط بدنی یک فرد تعیین می کند که چه مقدار کافئین، می تواند تحمل کند.

میزان کافئین در چای سبز ۳۶ میلی گرم در یک فنجان و مقدار کافئین یک فنجان چای سیاه، ۴۷ میلی گرم است. چای سفید، ۲۴ میلی گرم در یک فنجان و یک فنجان قهوه ۸ تا ۱۵۰ میلی گرم کافئین دارد.

عوارض مصرف کافئین چای

همان طور که گفته شد، مقدار کم کافئین برای بدن مضر نیست، اما استفاده از مقدار زیاد این ماده می تواند مشکلاتی را ایجاد کند. اضطراب و حمله های عصبی یکی از عوارض زیاده روی در مصرف کافئین است. ایجاد اختلال در معده و سیستم گوارش، بالا رفتن فشار خون، مشکلات قاعدگی، اختلال در دفع ادرار، احتمال سقط جنین در زنان باردار و بی خوابی از جمله عوارض دیگر این ماده است.