Fa_flag   En_flag
company1
company2
company3
company0
پزشکیغذایی و دارویی

همه چیز در رابطه با ویتامین B12

ویتامین B12 که به عنوان کوبالامین نیز شناخته می شود. یک ویتامین ضروری است که بدن شما به آن نیاز دارد اما قادر به سنتز آن نیست. به طور طبیعی در محصولات حیوانی یافت می شود اما به بعضی از غذاها نیز اضافه می شود. این ویتامین به عنوان یک مکمل خوراکی یا تزریقی نیز در دسترس است.

وبسایت نشریه جهان شیمی فیزیک در این مقاله شما را بیشتر با این ویتامین بسیار مفید آشنا می کند. ویتامین B12 نقش های بسیاری در بدن دارد. به عنوان مثال از عملکرد طبیعی سلول‌های عصبی شما پشتیبانی می کند و برای تشکیل سلول های قرمز خون و سنتز DNA مورد نیاز است. این ویتامین همچنین به جلوگیری از نوعی کم خونی به نام کم خونی مگالوبلاستیک کمک می کند که باعث خستگی و ضعف افراد می شود. B12 ممکن است با تقویت انرژی، بهبود حافظه و پیشگیری از بیماری های قلبی به شما کمک کند.

برای اکثر بزرگسالان، میزان توصیه شده روزانه این ویتامین (RDI) 2.4 میکروگرم در روز است. اگرچه برای خانم‌هایی باردار و شیرده این مقدار بیشتر است. برای جذب ویتامین B12 از مواد غذایی دو مرحله لازم است. اول، اسید هیدروکلریک موجود در معده این ویتامین را از پروتئینی که در مواد غذایی به آن وصل شده است، جدا می کند. سپس ویتامین B12 با پروتئین ساخته شده توسط معده به نام فاکتور داخلی ترکیب می شود و توسط بدن جذب می شود. در افراد مبتلا به کم خونی پرنیسوز بدن قادر به تولید فاکتور داخلی نیست. بنابراین آن ها در جذب B12 از تمام غذاها و مکمل های غذایی مشکل دارند.

همه چیز در رابطه با ویتامین B12
همه چیز در رابطه با ویتامین B12

ویتامین B12 در چیست

این ویتامین به طور طبیعی در طیف گسترده ای از غذاهای حیوانی یافت می شود و به برخی غذاهای غنی شده نیز اضافه می شود. غذاهای گیاهی فاقد B12 هستند، مگر اینکه آن ها را تقویت کنند. با خوردن انواع غذاها از جمله موارد زیر می توانید مقادیر توصیه شده این ویتامین را دریافت کنید:

جگر گاو و صدف که بهترین منبع ویتامین B12 هستند.

ماهی

گوشت

مرغ

تخم مرغ

شیر و سایر لبنیات

همچنین برخی از غلات صبحانه، مخمرهای غذایی و سایر محصولات غذایی با ویتامین B12 غنی شده اند. برای اطلاع از این که آیا این ویتامین به یک محصول غذایی اضافه شده است یا خیر برچسب های محصولات را بررسی کنید.

فواید مصرف ویتامین B12

ویتامین B12 در تولید گلبول های قرمز نقش اساسی دارد. کمبود این ویتامین باعث کاهش تشکیل گلبول های قرمز و جلوگیری از رشد صحیح آن ها می شود. گلبول های قرمز سالم، گرد و کوچک هستند، در حالی که در موارد کمبود ویتامین B12 بزرگتر و معمولاً بیضی شکل می شوند. گلبول های قرمز بزرگتر و با اشکال نامنظم قادر نیستند با سرعت مناسب از مغز استخوان وارد جریان خون شوند و همین امر باعث کم خونی مگالوبلاستیک می شود.

هنگامی که مبتلا به کم خونی هستید، بدن شما به اندازه کافی گلبول های قرمز برای انتقال اکسیژن به اندام های حیاتی شما را ندارد و علائمی مانند خستگی و ضعف ایجاد می کند. مقادیر کافی ویتامین B12 برای بارداری سالم بسیار مهم است و ممکن است از نقایص عمده هنگام تولد جلوگیری کند. مطالعات نشان می دهد که مغز و سیستم عصبی جنین به سطح کافی B12 در بدن مادر نیاز دارند تا به درستی رشد کنند. کمبود B12 در مراحل اولیه بارداری ممکن است خطر نقص هنگام تولد مانند نقص لوله عصبی را افزایش دهد. علاوه بر این، کمبود این ویتامین در مادر ممکن است به تولد زودرس یا سقط جنین منجر شود.

در یک مطالعه مشخص شد که خانم هایی که میزان ویتامین B12 آن ها کمتر از ۲۵۰ میلی گرم در دسی لیتر است، سه برابر بیشتر از سایرین کودکانی با نقص هنگام تولد به دنیا می آورند. B12 ممکن است از سلامت استخوان حمایت کرده و از پوکی استخوان نیز جلوگیری کند. مطالعه بر روی بیش از ۲۵۰۰ بزرگسال نشان داد که افرادی که دچار کمبود ویتامین B12 هستند تراکم معدنی استخوان آن ها پایین تر است.

همه چیز در رابطه با ویتامین B12
همه چیز در رابطه با ویتامین B12

کاربردهای ویتامین B12

دژنراسیون ماکولا یک بیماری چشمی است که عمدتا بر بینایی افراد در سنین بالا تأثیر می گذارد. مصرف مقادیر کافی B12 ممکن است به جلوگیری از خطر دژنراسیون ماکولا وابسته به سن کمک کند. محققان معتقدند که مصرف مکمل های B12 ممکن است سطح هموسیستئین را کاهش دهد. افزایش سطح هموسیستئین با افزایش خطر ابتلا به دژنراسیون ماکولا وابسته به سن همراه است.

ویتامین B12 ممکن است علائم افسردگی را نیز بهبود ببخشد. تأثیر این ویتامین بر خلق و خو هنوز کاملاً درک نشده است. با این حال، این ویتامین نقش مهمی در سنتز و متابولیسم سروتونین، ماده شیمیایی تنظیم کننده خلق و خو دارد. کمبود B12 ممکن است منجر به کاهش تولید سروتونین شود. به دنبال این کمبود، افسردگی ایجاد خواهد شد.

کمبود B12 به ویژه در افراد مسن با کاهش حافظه همراه است. این ویتامین ممکن است در جلوگیری از آتروفی مغز، یعنی از بین رفتن نورون ها در مغز  که غالباً با کاهش حافظه یا زوال عقل در ارتباط است، نقش داشته باشد. مطالعه بر روی افراد مبتلا به زوال عقل در مراحل اولیه نشان داد که ترکیبی از ویتامین B12 و مکمل های اسید چرب امگا ۳ باعث کاهش مشکلات روانی می شود. برای نتیجه گیری صحیح در مورد تأثیر مکمل های B12 بر حافظه و عملکرد شناختی، تحقیقات بیشتری لازم است.

با توجه به نقش ویتامین B12 در تولید سلول، میزان کافی این ویتامین برای تقویت سلامت پوست، مو و ناخن ها نیز لازم است. کمبود B12 می تواند باعث علائم مختلف پوستی از جمله هایپرپیگمانتاسیون، تغییر رنگ ناخن، تغییر مو، ویتیلیگو (از بین رفتن رنگ پوست به شکل لکه) و استوماتیت زاویه ای (گوشه های لب ملتهب و ترک خورده) شود.

عوارض کمبود ویتامین B12

کمبود B12 باعث خستگی، ضعف، یبوست، کاهش اشتها، کاهش وزن و کم خونی مگالوبلاستیک می شود. مشکلات عصبی مانند بی حسی و سوزن سوزن شدن در دست و پا نیز می تواند بروز کند.

علائم دیگر کمبود این ویتامین شامل مشکلات مربوط به تعادل، افسردگی، گیجی، زوال عقل، ضعف حافظه و درد دهان یا زبان است. کمبود ویتامین B12 می تواند به سیستم عصبی حتی در افرادی که دچار کم خونی نیستند آسیب برساند. بنابراین مهم است که هرچه سریع تر کمبود آن را درمان کنید.

در نوزادان علائم کمبود این ویتامین شامل عدم تکامل در رشد، مشکل در حرکات ، تأخیر در رشد و کم خونی مگالوبلاستیک است. مقادیر زیاد اسید فولیک با اصلاح کم خونی مگالوبلاستیک، یکی از مشخصه های کمبود ویتامین B12 است زیرا می تواند کمبود این ویتامین را پنهان کند. اما اسید فولیک صدمات پیش رونده سیستم عصبی را که به علت کمبود ویتامین B12 رخ می دهد، اصلاح نمی کند. به همین دلیل، بزرگسالان سالم نباید بیش از ۱۰۰۰ میکروگرم اسید فولیک در روز مصرف کنند.

چه میوه هایی ویتامین B12 دارند

برخی افراد تمایل دارند به جای استفاده از داروهای شیمیایی، ویتامین های مورد نیاز بدن خود را از منابع گیاهی به خصوص میوه ها دریافت کنند. اگر شما به دنبال دریافت ویتامین ب۱۲ از منابع گیاهی و میوه ها هستید، باید بدانید که میوه ها منبع مناسبی برای دریافت این ویتامین نیستند. به طور کلی تنها برخی از میوه های نادر که در دسترس عموم نیستند این ویتامین را در خود جای داده اند.

منبع اصلی ویتامین B12 محصولات حیوانی و غلات است. با این حال اگر اصرار به دریافت این ویتامین از منابع گیاهی دارید می توانید از قارچ استفاده کنید.

همه چیز در رابطه با ویتامین B12
همه چیز در رابطه با ویتامین B12

چگونه کمبود ویتامین B12 را جبران کنیم

اگر قصد استفاده از داروهای شیمیایی ندارید، بهتر است رژیم غذایی خود را از محصولات حیوانی، لبنی و غلات غنی کنید. در غیر این صورت شما می توانید از قرص ها و مکمل های ویتامین ب۱۲ برای جبران کمبود این ویتامین استفاده کنید.

کپسول‌ های مکمل ب کمپلکس برای افراد گیاهخواری که نمی‌توانند از محصولات حیوانی استفاده کنند، بسیار مناسب است. این ویتامین به شکل قرص، کپسول، آمپول و مکمل در بازار دارویی ایران و سراسر جهان موجود بوده و بهترین منبع جبران کمبود ویتامین B12 هستند. در ادامه چند شکل دارویی از این ویتامین را برای شما معرفی کرده ایم.

قرص ویتامین B12

شکل قرص ویتامین ب۱۲ در چند برند معتبر تولید می شود. این قرص هم به صورت بلعیدنی و هم به صورت زیرزبانی در بازار موجود است. قرص ویتامین B12 به صورت مصنوعی و در آزمایشگاه تولید می شود. این دارو باید توسط پزشک تجویز شده و طبق دستور او مورد استفاده قرار گیرد.

از قرص ویتامین ب۱۲ برای افزایش تولید گلبول‌ های قرمز، تنظیم متابولیسم، رفع خستگی و افزایش قدرت جذب اسید فولیک استفاده می شود. به گفته پزشکان دستور مصرف این دارو می تواند به شکل زیر باشد:

روزی یک یا دو قرص همراه با آب کافی مصرف شود.

قرص ویتامین ب۱۲ زیرزبانی برای بیمارانی تجویز می شود که از کمبود شدید این ویتامین رنج می برند. این نوع قرص برای کنترل سوخت و ساز بدن و تولید گلبول‌ های قرمز مورد استفاده قرار می گیرد.

ویتامین B12 آمپول

شکل دارویی دیگری که از ویتامین ب۱۲ بسیار رایج است، آمپول آن است. این آمپول به صورت عضلانی و در ماهیچه تزریق می شود. استفاده از آمپول ویتامین B12 را می توان موثرترین راه جبران کمبود آن دانست؛ به گفته محققان، زمانی که این ویتامین به شکل قرص بلعیده می شود، به معده وارد شده و آثار مفید آن توسط اسید معده از بین خواهند رفت. اما در شکل تزریقی این مشکل وجود ندارد و دارو به درستی اثر خود را بر روی بدن اعمال خواهد کرد.

بهترین زمان مصرف قرص ویتامین B12

از آنجایی که این ویتامین در دسته ویتامین های محلول در آب قرار می گیرد، فرقی نمی کند که آن را همراه با غذا میل کنید یا بدون غذا. از همین رو، مصرف آن در هر زمان از روز که تمایل دارید ممکن است. با این حال توصیه شده است که این ویتامین در ساعات اولیه صبح مصرف شود؛ چرا که همان طور که بالاتر توضیح دادیم، ویتامین ب۱۲ در از بین بردن خستگی و افزایش انرژی تاثیر به سزایی دارد. از همین رو، مصرف آن در ساعات اولیه روز می تواند مناسب باشد.

علائم بالا بودن ویتامین B12

همان طور که پیش تر اشاره کردیم، ویتامین B12 یک ویتامین محلول در آب است. از همین رو، مقادیر اضافه آن از طریق ادرار از بدن دفع شده و خطری برای انسان ندارد. با این حال برخی افراد ممکن است به دلیل بیماری های خاص یا مصرف داروی مشخصی، نسبت به این ویتامین علائم آلرژی از خود نشان دهند. در چنین شرایطی بهتر است موضوع را با پزشک معالج خود در میان گذاشته و به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.

همه چیز در رابطه با ویتامین B12
همه چیز در رابطه با ویتامین B12

ویتامین B12 و غلظت خون

طبق شواهد به دست آمده از آزمایشات مختلف، نوع تزریقی ویتامین ب۱۲ می تواند سبب افزایش غلظت خون شود. علت این امر، افزایش حجم خون و گلبول های قرمز است. بنابراین در شرایطی که شما سابقه افزایش غلظت خون دارید، مصرف خودسرانه این ویتامین می تواند برای شما مشکل ساز شود. در چنین شرایطی بهتر است به پزشک مراجعه کرده و به توصیه های او عمل کنید.

پیش از این که مصرف مکمل های ویتامین B12 را آغاز کنید، بهتر است پزشک را از سوابق بیماری خود باخبر سازید. به طور کلی اگر دچار یکی از مشکلات زیر هستید، در مصرف این ویتامین احتیاط کنید:

سابقه بیماری های قلبی

فشار خون بالا

سابقه سرطان

مشکلات پوستی

بیماری های تناسلی

ناراحتی های گوارشی

مشکلات خونی

پایین بودن سطح سرمی پتاسیم

سابقه نقرس

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا