خواص آنتی اکسیدان چیست و چه نقشی در بدن دارد؟
بدن انسان برای رشد، بازسازی و حفظ سلامتی به مواد و ترکیباتی نیاز دارد. آنتی اکسیدان ها از ترکیبات مهم هستند که نقش بسزایی در حفظ سلامت بدن دارند. از خواص آنتی اکسیدان می توان به تقویت سیستم ایمنی بدن اشاره نمود. از دیگر خواص آنتی اکسیدان در بدن، مبارزه با رادیکال آزاد است. در صورت عدم وجود ترکیبات دارای خواص آنتی اکسیدان در بدن، ترکیبات مخربی مانند رادیکال آزاد به سلول ها آسیب زده و باعث مرگ سلولی می شوند. از مهم ترین ترکیباتی که خواص آنتی اکسیدان دارند می توانند به ویتامین E و ویتامین C اشاره نمود. بدن انسان با کاربرد خواص آنتی اکسیدان ترکیبات غذایی از انجام فرآیند اکسیداتیو در بدن پیشگیری می کند. در ادامه این مقاله به فواید و خواص آنتی اکسیدان و کاربرد آن برای افزایش سلمت عمومی بدن می پردازیم.
نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به بررسی بسیاری از مفاهیم مهم در سلامت بدن انسان پرداخته است. مواردی مانند رادیکال آزاد و آنتی اکسیدان قبلا هم در این نشریه مورد بررسی قرار گرفته اند. در ادامه این مقاله به بررسی خواص آنتی اکسیدان ها می پردازیم. همراه ما باشید.
آنتی اکسیدان چسیت
آنتی اکسیدان ها از ترکیبات تغذیه ای مهمی هستند که در عملکرد سیستم ایمنی بدن ما نقش مهمی دارند. این ترکیبات مهم در بدن انسان با رادیکال های آزاد مبارزه کرده و آن ها را از بین می برند. رادیکال های آزاد از ترکیبات مخرب در بدن بشمار می آیند. این ترکیبات می توانند به جدار سلول ها آسیب رسانده و موجب مرگ سلولی شوند. حضور و کاربرد خواص آنتی اکسیدان ها در بدن سموم ناشی از رادیکال های آزاد و سایر ترکیبات مخرب را از بین برده و به پاک سازی بدن می پردازد.
لازم به ذکر است که بدن انسان خود قادر است برخی از آنتی اکسیدان ها را بسازد. اما برخی از آنتی اکسیدان ها نیز هستند که باید توسط تغذیه و خوردن غذا های حاویِ خواص آنتی اکسیدان به بدن وارد شوند. خواص آنتی اکسیدان ها در بدن التهاب را کاهش داده و موجب نشاط و شادابی آن می شوند.
در بدن انسان رادیکال آزاد نیز وجود دارد، اما این نکته زمانی برای سلامتی بدن خطر آفرین می شود که مقدار رادیکال های آزاد از مقدار آنتی اکسیدان ها پیشی بگیرد. پیری زودرس و افزایش سطح سلول های آسیب دیده از عوارض کمبود ترکیبات آنتی اکسیدان در بدن است.
منابع دارای خواص آنتی اکسیدان
درواقع با داشتن رژیم غذایی سالم می توان نیاز بدن به آنتی اکسیدان هایی که نمی توانند در بدن تولید شوند را رفع نمود. برخی از منابع دارای خواص آنتی اکسیدان در ادامه اشاره شده است. میوه و سبزیجات تازه و رنگی از منابع مهم آنتی اکسیدان هستند.
ویتامین سی یک آنتی اکسیدان است. خواص این آنتی اکسیدان را می توان در ترکیبات غذایی مانند کلم بروکلی، سیب زمینی، کیوی، فلفل دلمه ای، گوجه فرنگی و… مشاهده نمود.
ویتامین E یکی دیگر از مواد دارای خواص آنتی اکسیدان است. این آنتی اکسیدان را می توان در مواد غذایی مانند حبوبات، اسفناج یافت.
گوشت قرمز، غذاهای دریایی و لبنیات که حاوی روی و سلنیوم هستند.
البته مواد غذایی مانند سیب، کشمش، انواع توت و… نیز به بدن در تامین خواص آنتی اکسیدان ها کمک می کنند.
ویتامین آ نیز از ترکیبات دارای خواص آنتی اکسیدان بوده و در مواد غذایی مانند هویج یافته می شود.
بهترین قرص دارای خواص آنتی اکسیدان
انواع مختلفی از قرص آنتی اکسیدان در بازار خرید و فروش دارو یافته می شود. هریک از این قرص ها ممکن است حاوی تعدادی از آنتی اکسیدان ها باشند. پزشک با توجه به کمبود بدن بیمار می تواند این قرص های حاوی خواص آنتی اکسیدان را تجویز نماید.
- کپسول گرین تی فیتوزم
- کپسول های ویتامین E هلث اید
- قرص کوآنزیم کیوتن گلد لایف
البته در مصرف این مکمل ها باید بسیار مراقب باشید. قبل از مصرف این ترکیبات با پزشک و افراد متخصص مشورت نمایید. این مکمل ها معمولا در دوز خاصی برای افراد تجویز می شوند. هرگز ای مقدار تجویز شده بیشتر مصرف نکنید. بروشور داخل بسته بندی قرص ها به نکات مهمی در رابطه با چگونگی مصرف و عوارض جانبی احتمالی اشاره نموده است. مطالعه آن می تواند راهنمای خوبی پیش از مصرف دارو باشد.
خواص آنتی اکسیدان ها چیست
- کند شدن روند پیری در پوست
- پیشگیری از پیری نسوج بدن
- کمک به داشتن پوستی سالم و زیبا تر
- جوانی و شادابی
- باعث کاهش ابتلا به سرطان می شود
- سموم را از بدن دفع می کند
- بر طول عمر انسان می افزاید.
- از بیماری های قلبی عروقی و سکته پیشگیری به عمل می آورد.
- از زوال عقل جلوگیری می کند.
- مشکلات چشمی مانند آب مروارید را کاهش می دهد.
- آنتی اکسیدان ها در صنایع غذایی نیز بکار رفته و از اکسیداسیون و فساد مواد غذایی جلوگیری می کنند.
خواص آنتی اکسیدان ها برای پوست
بسیاری از محصولات پوستی از کاربرد خواص آتی اکسیدان ها بهره می برند. این به دلیل پی بردن به خواص معجزه گر این ترکیبات در سلامت و جوانسازی پوست است. در ادامه به برخی از آثار مهم ترکیبات انتی اکسیدان بر پوست اشاره شده است.
محافظت در مقابل اشعه خورشید
آنتی اکسیدان ها از پوست در مقابل اشعه ماورا بنفش خورشید محافظت می کنند. اشعه ماورا بنفش خورشید یکی از عوامل اصلی و بزرگ در پیری پوست بشمار می آید. خواص انتی اکسیدان ها می تواند از پوست در مقابل اشعه ماوراءبنفش خورشید محافظت کند.
کاهش التهاب
ماهیت رادیکال های آزاد این است که در بدن باعث ایجاد التهاب می شوند. ترکیبات دارای خواص آنتی اکسیدانی با از بین بردن رادیکال های آزاد موجب کاهش التهاب در بدن شده و تاثیرات آرام بخش روی بدن خواهند داشت.
کاهش روند پیری پوست
ترکیبات انتی اکسیدان باعث می شوند تا پوست جوان تر به نظر برسد. درواقع این ترکیبات مانع پیری زودرس پوست می شوند. علاوه بر آن این مواد معجزه گر روند پیری پوست و آسیب های پوستی را کنترل کرده و کاهش می دهند.
خواص آنتی اکسیدان ها برای سلامت مو
همان طور که پیش تر هم اشاره شد انتی اکسیدان های زیادی وجود دارند. هریک از این انتی اکسیدان ها در بدن نقشی داشته و قسمتی از تامین سلامتی را بر عهده دارند. در ادامه به برخی از انتی اکسیدان هایی اشاره شده است که در سلامت مو نقش بسزایی دارند.
سلنیوم و خواص آنتی اکسیدان برای سلامت مو
سلنیوم ترکیبی با خواص آنتی اکسیدان است که کمبود ان در بدن موجب سفیدی مو و خشکی و شکنندگی آن می شود. کمبود سلنیوم علاوه بر موارد ذکر شده موجب ریزش مو نیز می گردد. جگر، انواع غلات، کلم بروکلی، پیاز، گوجه و… از ترکیباتی هستند که دارای این ماده انتی اکسیدان می باشند.
روی و خواص آنتی اکسیدان برای سلامت مو
روی علاوه بر اینکه به مستحکم شدن و تشکیل استخوان کمک می کند، منجر به ترمیم زخم ها نیز می شود. کمبود این انتی اکسیدان معجزه گر به ریزش مو و شوره سر می انجامد. غذا های دریایی، تخم مرغ و شیر از جمله مواد غذایی هستند که حاوی روی هستند.
ویتامین های گروه ب و خواص آنتی اکسیدان برای مو
ویتامین های گروه B موجب سلامت مو ها می شوند. این ویتامین ها موجب افزایش خون رسانی و اکسیژن رسانی به مو ها شده و به رشد و تقویت مو می انجامد.
بی شک یکی از مهم ترین آنتی اکسیدان ها، ویتامین C است. شکنندگی و خشکی مو از عواقب کمبود ویتامین C در بدن است. همچنین ویتامین سی در ساخت کلاژن که از پروتئین های مهم در ساختار مو است نیز نقش بسیار مهمی دارد.
ویتامین A و نقش آنتی اکسیدانی
این آنتی اکسیدان در رشد و حفظ سلامت مو بسیار موثر است. ویتامین A نقش موثری در سلامت فولیکول مو داشته و در نهایت به سلامت کلی مو می انجامد. مصرف این ویتامین به دلیل خواص معجزه گرش در ترکیبات آرایشی بهداشتی مخصوص پوست بسیار استفاده می شود.
آهن و نقش آن به عنوان انتی اکسیدان در سلامت مو
کم خونی و بروز بیماری های قلبی و عروقی از عوارض کمبود آهن در بدن است. کمبود این آنتی اکسیدان برای سلامت موها بسیار مخرب خواهد بود. درواقع کمبود آهن موجب ریزش موی شدید و در مواقعی بروز طاسی می گردد.
خواص آنتی اکسیدان ها در حفاظت از بینایی
آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین A و ویتامین E و بتاکاروتن از پیر چشمی و فساد ماکولای چشم، بیماری شبکیه و آب مروارید به پیشگیری می کنند. ترکیبات انتی اکسیدانی مانند لوتئین که در زرده تخم مرغ و اسفناج و انواع توت یافت می شود نیز در سلامت چشم نقش بسیار موثری دارد.
خواص آنتی اکسیدان انار
انار از میوه های سرشار از آنتی اکسیدان است. البته تمامی میوه های قرمز خواص آنتی اکسیدان دارند. اما انار گنجینه ای از آنتی اکسیدان هاست. آنتی اکسیدان های موجود در انار حتی از چای سفید هم بیشتر است. انار سرشار از ویتامین های B5، B6، ویتامین C و مس است. این ترکیبات معجزه گر موجب شده اند تا میوه انار به عنوان میوه ای با خواص فراوان برای سلامتی شناخته شود.
خواص انتی اکسیدان دارچین
دارچین قادر است قند خون را کاهش داده و مصرف و کاربرد آن به افراد دیابتی توصیه می شود. علاوه بر فواید گفته شده، دارچین دارای خواص آنتی اکسیدان و ضد التهابی نیز است. بنابراین قادر است آسیب های سلولی و بیماری های مزمن را کاهش دهد. دارچین به دلیل داشتن خواص آنتی اکسیدان یک گزینه بسیار مفید برای محافظت در برابر بیماری های قلبی بشمار می آید.
توجه
البته میخک، زرد چوبه، رزماری، فلفل و زنجبیل نیز از ادویه های دیگری هستند که خواص آنتی اکسیدان دارند.
مهم ترین ترکیبات با خواص آنتی اکسیدان و فواید آن ها
آنتی‌اکسیدان‌ها را می‌توان به دو گروه اصلی تقسیم بندی نمود.
- آنتی اکسیدان هایی که بدن قادر است آن ها را بسازد.
آنتی اکسیدان هایی که بدن قادر به ساختشان است، خود به دو دسته تقسیم می گردند. دسته اول شامل آنتی اکسیدان هایی مانند کاتالاز و سوپر اکسید دیسموتاز که دارای ساختار آنزیمی هستند. دسته دوم آنتی اکسیدان هایی مانند ملاتونین و کوآنریم ۱۰Q که دارای ساختار غیر آنزیمی هستند.
- آنتی اکسیدان هایی که بدن قادر نیست که آن ها را بسازد.
آنتی اکسیدان هایی که در بدن نمی توانند ساخته شوند باید توسط رژیم غذایی دریافت شوند. برخی از مهم ترین آنتی اکسیدان ها عبارتند از: روی، منیزیم، سلنیوم، ویتامین C و E ، انواع فلانوئید، کارتنوئید و اسید های چرب امگا ۳ و ۶ .
ویتامین E
ویتامین ای محلول در چربی بوده و از آنتی اکسیدان های قوی به حساب می آید. این ویتامین نقش محافظت از دیواره سلولی را بر عهده دارد.
ویتامین C
ویتامین سی محلول در آب بوده و هم خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و هم در کلاژن سازی موثر است. این آنتی اکسیدان معجزه گر به عنوان یک انتقال دهنده عصبی در بدن شناخته می شود که اثرات ضد التهابی هم دارد. البته پایداری کمی داشته و حرارت آن را از بین می برد.
کارتینوئید
این ماده به صورت رنگدانه در گیاهان مشاهده می شود. بتاکاروتن، لیکوپن و لوتئین از مهم ترین آنتی اکسیدان های این دسته به شمار می آیند.
خواص آنتی اکسیدان پلی فنول ها
این دسته از آنتی اکسیدان ها در درمان بیماری های التهابی، بیماری های قلبی و دیابت نوع ۲ بسیار موثر بوده است. این آنتی اکسیدان ها به فلانوئید، استیلبن، لیگنان و تانن تقسیم می شوند. انواع ادویه، شکلات تلخ، آجیل، میوه و سبزیجات حاوی این ترکیبات مهم هستند. در این میان فلانوئید ها، مهم ترین بوده و تاثیرات مثبتی در پیشگیری از بیماری هایی مانند آلزایمر و سرطان دارند.
سخن آخر
در این مقاله به خواص انتی اکسیدان و انواع آن پرداخته شد. انتی اکسیدان ها با حذف رادیکال های آزاد از بدن از آسیب و مرگ سلولی جلوگیری کرده و با خواص معجزه گر خود سلامتی را به ارمغان می آورند. تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از سرطان و بیماری های قلبی تنها بخشی از فواید مصرف ترکیبات غذایی حاوی انتی اکسیدان بشمار می آید. از میوه‌های دارای آنتی اکسیدان نیز می توان به انار، تمشک و و شاتوت اشاره نمود. داشتن خواص انتی اکسیدان در ترکیبات غذایی و قرار دادن آن ها در رژیم های غذایی موجب سلامت پوست و مو و چشم و سلامت عمومی بدن می شود. از طرفی مصرف غذاهای ناسالم مانند انواع فست فود و قرار گرفتن در معرض هوای آلوده منجر به افزایش رادیکال های آزاد شده و تاثیرات بدی بر سلامتی خواهد داشت.
بنابراین همواره با داشتن یک رژیم غذایی مناسب می توان به کاهش عوامل بیماری زا و افزایش ایمنی بدن دست یافت.
۲ دیدگاه ها