روغن رازیانه از چه خواص و کاربردهایی برخوردار است ؟

روغن رازیانه از دانه های گیاه رازیانه به دست می آید و دارای طبیعت گرم و خشک است . این روغن پر خاصیت دارای ویژگی های ضد باکتریایی ، ضد قارچی و ضد التهابی است . به همین دلیل به عنوان یک ضد درد و سم زدای قوی شناخته می شود . در طب سنتی همواره به استفاده از فراورده های مختلف گیاه رازیانه توصیه شده است .

این گیاه چند ساله گونه های مختلفی دارد و بخش های گوناگون آن مانند میوه ، برگ ، ساقه و ریشه به منظور مصارف دارویی مورد استفاده قرار می گیرند . در اولین سال کشت رازیانه ، میوه های آن در اواخر شهریور یا اوایل مهر برداشت می شود . در سال های دوم و سوم برداشت میوه اغلب در اوایل شهریور انجام می گیرد .

گیاه رازیانه بومی نواحی مدیترانه و کشور های گرمسیر اروپایی است اما به دلیل خواص و کاربرد های فراوانی که دارد در سایر نقاط جهان نیز کشت می شود .

روغن رازیانه منبعی غنی از پتاسیم ، ویتامین  C ، ویتامین  A ، ویتامین  B_۶ ، ویتامین K ، فولات ، آهن ، کلسیم ، مس ، روی و سلنیوم است . از این رو ، برای درمان بیماری هایی نظیر معده ، طحال ، سیستم گوارش ، پوسیدگی دندان ، عفونت های قارچی مورد استفاده قرار می گیرد .

علاوه بر موارد گفته شده روغن رازیانه برای تقویت سیستم ایمنی بدن ، پوست ، مو و پاکسازی خون بسیار مفید است .

نکته :

گیاه رازیانه و فراورده های آن مانند روغن ، به دلیل عطر و طعم بسیار دلپذیری که دارند در آشپزی نیز کاربرد دارند .

به دلیل محبوبیت و کاربرد های فراوانی که رازیانه دارد سعی داریم در این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به معرفی کامل روغن آن بپردازیم .

• طرز تهیه روغن رازیانه چگونه است ؟
• پراکندگی جغرافیایی گیاه رازیانه
• از خواص درمانی بی نظیری برخوردار است
• روغن رازیانه را به چه روش هایی می توان استفاده کرد ؟
• دارای چه عوارض و مشکلاتی است
• قیمت روغن رازیانه در بازار

طرز تهیه روغن رازیانه چگونه است ؟

 

تهیه ی روغن رازیانه به راحتی در منزل امکان پذیر است . زیرا نیازمند وسایل پیشرفته و روش های پیچیده نمی باشد . برای تهیه ی این روغن مقداری دانه رازیانه مورد نیاز است . این دانه ها را پس از برداشت به خوبی شسته و خشک می کنند . پس از خشک شدن دانه ها ، آن ها را به خوبی آسیاب می کنند .

دو قاشق از پودر دانه ی رازیانه را در ظرف شیشه ای در دار ریخته و یک پیمانه روغن حامل که می تواند روغن کنجد ، زیتون و یا آفتابگردان باشد به آن اضافه می کنند . درب ظرف را محکم بسته و به مدت یک هفته در دمای محیط و مکان تاریک قرار می دهند .

در این مدت ( یک هفته ) روزی دو تا سه بار ظرف را به خوبی تکان می دهند تا پودر رازیانه به خوبی با روغن حامل آمیخته شود . سپس محتویات درون ظرف را از صافی عبور می دهند . به جای صافی می توان از یک پارچه نخی نازک نیز استفاده کرد . روغن به دست آمده که به رنگ سبز است همان روغن رازیانه می باشد . این روغن را باید به ظرف شیشه ای در دار و تیره رنگ انتقال داده و در یخچال نگهداری کرد .

نکته :

در صورت نگهداری روغن رازیانه در یخچال ، به مدت طولانی تری می توان از آن استفاده کرد .

نکته :

از برخورد مستقیم نور آفتاب به روغن باید جلوگیری شود . زیرا موجب کاهش کیفیت و فاسد شدن آن می شود .

پراکندگی جغرافیایی گیاه رازیانه

همان طور که پیش از این نیز اشاره شد گیاه رازیانه بومی مناطق مدیترانه و کشور های گرمسیر اروپایی است . این گیاه در کشور های اروپای غربی و مرکزی ، چین ، ژاپن ، اتیوپی ، آفریقای جنوبی ، آمریکای شمالی ، آمریکای جنوبی و نیوزلند معمولا به صورت وحشی دیده می شود . در ایران بیشتر در مناطق شمالی و ارتفاعات البرز ( ۷۰۰-۷۵۰ متری ) می روید .

از خواص درمانی بی نظیری برخوردار است

 

در بهبود زخم بسیار موثر است

روغن رازیانه خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد . در نتیجه با از بین بردن باکتری های بیماری زا به عنوان یک ضد عفونی کننده قوی عمل می کند . به این ترتیب برای التیام زخم ، به ویژه پس از عمل های جراحی و سزارین توصیه می شود . این روغن در رفع عفونت های ادراری نیز بسیار موثر است .

درد های ناشی از اسپاسم را تسکین می دهد

به انقباضات غیر ارادی و غیر طبیعی که در بخش های مختلف بدن مانند دستگاه تنفسی ، روده ها ، عضلات یا اعصاب رخ می دهد اسپاسم می گویند و در صورت بروز ، مشکلاتی مانند سرفه ی مداوم ، سکسکه ، درد حاد و احساس کشش در روده ، گرفتگی و کشش عضلات ، تشنج یا حملات صرع  به دنبال خواهد داشت .

روغن رازیانه به دلیل اثر تسکین دهندگی و آرام بخشی موجب ایجاد آرامش در اعصاب ، ماهیچه ها، روده ها و دستگاه تنفسی شده و از ایجاد اسپاسم جلوگیری می کند . این بیماری در صورت درمان نشدن می تواند خطر مرگ به همراه داشته باشد .

به درمان سوء هاضمه کمک می کند

اختلال در عملکرد سیستم گوارش سبب بروز سوء هاضمه می شود . این بیماری با مشکلاتی مانند بی قراری ، درد شکم و معده ، یبوست و نخ همراه است .

این روغن با کمک به حرکات منظم دیواره ی روده موجب می شود عمل دفع راحت تر صورت گیرد . به این ترتیب موجب پاک سازی روده شده ، از تجمع گاز اضافی در روده جلوگیری کرده و بیماری سوء هاضمه را بر طرف می کند .

به عنوان داروی ضد انگل کاربرد دارد

اغلب کودکان از وجود کرم های انگلی در روده رنج می برند . انگل ها اغلب در روده ها و مجراهای دفع کننده حضور دارند . استفاده از این روغن ، کرم های انگلی را از بین برده و موجب تقویت سیستم گوارش کودکان می شود .

مقدار ادرار را افزایش می دهد

مصرف روغن رازیانه سبب افزایش ادرار شده و تعداد دفعات تخلیه را افزایش می دهد . به این ترتیب موجب دفع آب اضافی بدن ، سدیم ، اسید اوریک ، نمک صفرا و سایر عناصر سمی از بدن می شود . علاوه بر موارد گفته شده چربی و فشار خون را کاهش داده و به پاکسازی کلیه ها کمک می کند .

تنظیم کننده ی سیکل قاعدگی است

بسیاری از زنان از مشکلات قاعدگی رنج می برند . این مشکل اغلب با علائمی مانند سردرد ، درد در ناحیه شکم ، سرگیجه و نوسانات روحی همراه است . روغن رازیانه به دلیل داشتن خاصیت آمینوگرافی علاوه بر رفع علائم گفته شده به تنظیم چرخه ی قاعدگی و جلوگیری از یائسگی زودرس کمک فراوانی می کند .

از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند

خاصیت ضد باکتریایی و ضد عفونی کنندگی این روغن سبب از بین رفتن باکتری های دهان و دندان می شود . این باکتری ها با قرار گرفتن در فرو رفتگی های سطح دندان موجب آسیب به مینای دندان شده و پوسیدگی ایجاد می کنند . توصیه می شود یک قطره از روغن روی دندان ها مالیده شده ، سپس با مسواک کشیده شود .

منجر به بهبود عملکرد معده می شود

روغن رازیانه ترشح طبیعی اسید های گوارشی و صفرا را حفظ کرده و به عملکرد هر چه بهتر معده کمک می کند . علاوه بر این ، از ایجاد زخم و عفونت در معده جلوگیری کرده و به حفظ سلامت آن کمک می کند . برای درمان درد معده توصیه می شود یک تا دو قطره از روغن را به یک لیوان آب گرم یا چای بابونه اضافه و میل کرد .

در تقویت طحال نقش دارد

طحال اندامی است که در تولید لنفوسیت ها و گلبول های قرمز بدن نقش اساسی دارد . هر چقدر طحال از سلامت بیشتری برخوردار باشد گلبول های قرمز بیشتری تولید می کند . روغن رازیانه موجب تقویت عملکرد طحال شده و از ایجاد عفونت در آن جلوگیری می کند .

موجب تصفیه خون می شود

همان طور که پیش از این نیز گفته شد روغن رازیانه دارای خاصیت سم زدایی قوی است . استفاده از این روغن میزان سدیم موجود در خون را متعادل کرده و به دفع اوره ، اسید اوریک و برخی هورمون های سمی ناخواسته در خون کمک می کنند .

سرفه مزمن را درمان می کند

استفاده از روغن رازیانه مانع از رسوب مخاط و خلط شده و از بروز مشکل در دستگاه بینی ، حنجره ، حلق ، برونش و عفونت ریه ها به دلیل سرماخوردگی جلوگیری می کنند .

سیستم عصبی را تقویت می کند

روغن رازیانه دارای رایحه ی بسیار مطبوع و دلپذیری است . استشمام این رایحه سبب کاهش استرس و فشار های عصبی می شود . به این ترتیب به تقویت روحیه و سیستم عصبی کمک کرده و تمرکز فرد را بهبود می بخشد . توصیه می شود در پایان یک روز کاری پر استرس مقداری از روغن در هوا اسپری شود .

به کاهش وزن کمک می کند

امروزه داشتن تناسب اندام و کاهش وزن یکی از دغدغه های اصلی مردم است . داشتن وزن مناسب علاوه بر زیبایی ظاهری در حفظ سلامتی افراد بسیار موثر است . مصرف روغن رازیانه سوخت و ساز بدن را افزایش داده و به هضم بهتر غذا کمک می کند . علاوه بر این با دفع سموم و مواد مضر از بدن موجب می شود روند کاهش وزن راحت تر صورت گیرد .

برای تقویت مو بسیار عالی است

این روغن به دلیل داشتن انواع ویتامین ها و مواد مغذی در تغذیه فولیکول های مو و رشد آن بسیار موثر است . همچنین خاصیت آب رسانی روغن رازیانه سبب می شود از ایجاد شوره سر جلوگیری شود .

مشکلات پوستی را برطرف می کند

مطالعات انجام شده نشان می دهند اکثر روغن های گیاهی به حفظ سلامت پوست کمک می کنند . روغن رازیانه با آب رسانی به پوست موجب تقویت آن شده و از ایجاد چین و چروک و دانه ریز پوستی اطراف چشم جلوگیری می کند . به دلیل خاصیت ضد قارچی و ضد میکروبی مانع از ایجاد قارچ های پوستی ، جوش و آکنه می شود .

توجه :

همواره توصیه می شود ابتدا این روغن را با روغن های حامل ( مثلا روغن نارگیل ) رقیق کرده سپس مورد استفاده قرار داد .

روغن رازیانه را به چه روش هایی می توان استفاده کرد ؟

روغن رازیانه را می توان به روش های موضعی و یا خوراکی مورد استفاده قرار داد . در صورت استفاده خوراکی باید توجه داشت که همواره باید روغن بسیار رقیق رازیانه مصرف شود زیرا غلظت های بالای آن سبب بروز مسمومیت می شود . در ادامه به چند روش رایج و پرکاربرد اشاره می کنیم :

• ریختن چند قطره از روغن در دستگاه پخش کننده موجب می شود تا عطر و رایحه ی خوش آن در هوای منزل یا محیط کار پراکنده شود .
• برای تسکین درد های موضعی چند قطره از روغن را روی محل مورد نظر ریخته و به خوبی ماساژ می دهیم . علاوه بر کاهش درد ، ماساژ شکم با این روغن عملکرد روده ها را تقویت می کند . در نظر داشته باشید که در استفاده های موضعی ، همیشه باید روغن رقیق شده رازیانه مصرف شود .
• اضافه کردن چند قطره از روغن رازیانه به آب وان حمام و سپس استراحت در آن ، به کاهش اضطراب و رفع خستگی های روحی و جسمی کمک فراوانی می کند .

دارای چه عوارض و مشکلاتی است

 

 

مصرف روغن ها و محصولات گیاهی با وجود داشتن منبع کاملا طبیعی ، باید به توصیه افراد متخصص صورت گیرد تا اثرات منفی به دنبال نداشته باشد . برخی از این موارد احتیاطی به شرح زیر است :

• مصرف آن توسط کودکان و نوزادان اکیدا ممنوع است .
• افرادی که از بیماری صرع رنج می برند از مصرف روغن رازیانه پرهیز کنند .
• استفاده از آن به مادران باردار توصیه نمی شود . وجود ترکیب ارگانیک به نام ترانس آنتول در روغن رازیانه سبب تقویت تولید استروژن می شود . افزایش استروژن شیر مادران شیرده را افزایش می دهد اما در مادران باردار موجب سقط جنین می شود .
• مصرف این روغن برای زنانی که از سرطان سینه ، رحم و یا تومور رنج می برند بسیار مضر است .

قیمت روغن رازیانه در بازار

روغن رازیانه با برند های مختلفی به بازار عرضه می شود که در یک محدوده ی قیمت هستند . قیمت خرید این روغن از سال ۹۸ تا کنون دو برابر افزایش قیمت داشته است . روغن را می توان از عطاری ها و فروشگاه های آنلاین خریداری کرد .