تأثیر و کاربرد داروی آمفوتریسین بی در درمان قارچ سیاه چیست ؟
اخیراً کاربرد داروی آمفوتریسین بی در کشور ما ایران جهت درمان قارچ سیاه صورت گرفته و به بیمارانی که از آن رنج می برند، تجویز می شود. از مزایا مصرف داروی آمفوتریسین بی می توان به درمان عفونت های قارچی مهاجم اشاره نمود. نحوه مصرف داروی آمفوتریسین بی باید تحت نظر پزشک متخصص و با احتیاط فراوان صورت گیرد. کاربرد داروی آمفوتریسین بی به صورت تزریقی و داخل عروقی می باشد. باید توجه نمود که عوارض داروی آمفوتریسین بی موجب شده است تا مصرف آن تنها در موارد خاص و مورد نیاز تجویز شود. قیمت داروی آمفوتریسین بی به انواع مختلف آن بستگی داشته و شرکت های تولید کننده و وارد کننده این دارو تا حد زیادی قیمت آن را تعیین می کنند. برای خرید و فروش داروی آمفوتریسین بی می توان به مراکز فروش حضوری و آنلاین مراجعه نمود.
نشریه علمی جهان شیمی فیزیک قبلاً هم به بررسی بیماری قارچ سیاه پرداخته است. این بیماری اخیراً با شیوع کرونا و بخصوص کرونا دلتا و کرونا لامبدا در جهان شیوع پیدا نموده است. داروهای آمفوتریسین بی، آمفوتریسین بی لیپوزومال، پوساکونازول می توانند برای درمان بیماری قارچ سیاه به کار برده شوند.
داروی آمفوتریسین بی چیست ؟
amphotericin B دارویی ضد قارچ و تزریقی است که جهت درمان عفونت های قارچی مهاجم تجویز می گردد. این ضد قارچ با ارگوسترول در غشای سلول قارچ تشکیل پیوند داده و یک کانال غشایی ایجاد می کند. این کانال موجب نشت یون های تک ظرفیتی مانند (K+, Na+, H+ and Cl−) از عرض غشا می‌شود. البته این دارو احتمالاً اثرات دیگری نیز خواهد داشت (تحریک وابسته به اکسیداسیون ماکروفاژ ها). بنابراین تأثیر این قارچ به خاطر اتصالش به ارگسترول موجود در غشا قارچ می باشد. درواقع پلی ان ها نفوذ پذیری غشا را تغییر داده و با نشت اجزا سلول منجر به مرگ آن می‌شوند.
کاربرد و موارد مصرف داروی آمفوتریسین بی چیست ؟
در مننژیت کریپتوکوکی در مبتلایان به HIV و جهت درمان مننژیت کریپتوکوکی در مبتلایان به HIV.
در عفونت های قارچی و درمان تجربی : درمان تجربی در بیماران مبتلا به تب نوتروپنیک با عفونت های قارچی.
عفونت‌های قارچی و درمان سیستمیک : درمان عفونت های سیستمیک ناشی از آسپرژیلوس، کاندیدا و یا کریپتوکوکوس در بیمارانی که به درمان مقاوم نشان می دهند.
نحوه مصرف داروی داروی آمفوتریسین بی چیست ؟
باید توجه شود که چگونگی نحوه مصرف این دارو تنها توسط پزشک معالج یا شرکت سازنده تعیین می‌گردد و اطلاعاتی که در ادامه ذکر می‌شود تنها جنبه آشنایی با این دارو را داراست.
۱۲ میلی‌لیتر آب استریل و مقطر برای تزریق فاقد ماده محافظ به ویال ۵۰ میلی‌گرمی فرآورده اضافه شده و به مدت ۳۵ ثانیه به شدت تکان داده می‌شود تا سوسپانسیونی نیمه شفاف و زرد رنگ به دست آید. فرآورده آماده سازی شده غلظتی برابر با ۴ میلی گرم در هر میلی‌لیتر داراست. با توجه به اینکه احتمال تشکیل رسوب وجود دارد، آماده سازی تنها باید با استفاده از SW فاقد ماده محافظ انجام گیرد و از سایر محلول های داخل وریدی مانند نرمال سالین یا رقیق‌کننده‌های حاوی ماده محافظ استفاده نگردد. لازم به ذکر است که مصرف داروی آمفوتریسین بی با نرمال سالین ناسازگار است. این دارو نباید با هیچ داروی دیگری مخلوط شود و باید از مسیر جداگانه ای تجویز شود. مصرف و کاربرد این دارو به صورت تزریقی و داخل عروقی و تنها توسط کادر درمان صورت می‌گیرد.
- تزریق این دارو باید داخل عروقی و به صورت مداوم و آهسته باشد. معمولاً تزریق این دارو در طی ۲ تا ۶ ساعت صورت می‌گیرد.
- افت فشار خون، هایپوکالمی، آریتمی و شوک می تواند از عوارض تزریق سریع باشد.
توجه
در صورت بروز اختلالات شدید تنفسی در بیمار، بلافاصله مصرف دارو باید قطع شود.
باید توجه شود که بیمارانی با تجربه لرز، تب، افت فشار خون، تهوع یا دیگر واکنش های غیرآنافیلاکسی وابسته به دوز داشته اند، باید تحت اقدامات پیشگیرانه قرار گیرند.
در صورت بروز درد سوزشی و تورم اطراف محل تزریق فوراً به کادر درمان اطلاع داده شود.
مصرف داروی آمفوتریسین بی به آزمایشات مکرری نیاز دارد.
نکته قابل توجه دیگر در کاربرد داروی آمفوتریسین بی این است که این دارو باید به‌طور کامل و در مدت زمان تجویز شده مصرف گردد، زیرا ممکن است علائم بیماری زود تر از درمان کامل عفونت از بین برود. در صورت قطع دارو در زمان نامناسب، عفونت می تواند شدید تر و مقاوم به دارو برگردد. لازم به ذکر است که این دارو برای درمان عفونت‌های ناشی از ویروس مانند آنفولانزا و سرماخوردگی کاربردی ندارد.
عوارض داروی آمفوتریسین بی چیست ؟
- علائم حساسیتی مانند : کهیر، تنگی نفس، تورم صورت، لب، زبان، گلو.
در صورت داشتن عوارض زیر فوراً با پزشک تماس حاصل شود :
پوست رنگ پریده، کبودی راحت، خون در مدفوع، احساس سبک سری و از هوش رفتن، تشنج، زردی پوست و چشم.
به وجود آمدن مایع در ریه که نشانه های آن : اضطراب، تعریق، سرفه با مخاط کف کرده، درد قفسه سینه، افزایش ضربان قلب یا ضربان قلب نامنظم است.
بروز مشکلات کلیوی : قطع ادرار و یا کاهش حجم ادرار، ادرار دردناک، تورم در پاها و مچ، احساس خستگی و تنگی نفس.
کمبود پتاسیم : گیجی، نامنظم شدن ضربان قلب ، تشنگی شدید، افزایش حجم ادرار، ضعف عضلانی و احساس گرفتگی.
بروز علائم عفونت جدید : تب، لرز، علائم آنفولانزا، زخم دهان و گلو، تنفس سریع و سطحی.
عوارض جانبی :
- ایجاد تهوع و استفراغ، درد شکم و اسهال
- بروز ناراحتی های معده و کاهش اشتها
- ایجاد درد عضله یا مفصل
- ایجاد سردرد و زنگ زدن گوش ها
- ایجاد درد و کبودی و تورم در محل تزریق
- کاهش وزن
- برافروختگی مانند : گرما، قرمزی و احساس سوزش.
توجه
بیشتر عوارض این دارو به دلیل اثرات آن بر روی کلیه است. ۷۰ تا ۸۰ درصد بیماران با استفاده این دارو با افزایش سطح کراتین مواجه می شوند. اگر در طول درمان با این دارو سطح کراتین بالاتر از ۳ رود باید درمان قطع گردد. اکثر بیماران که تحت درمان با این دارو هستند به علت اختلالات کلیه دچار افزایش دفع پتاسیم و منیزیم خواهند شد و بنابراین سطح این ۲ الکترولیت در بدن کاهش می یابد.
همچنین بیماران ممکن است دچار آنمی شوند زیرا کلیه آسیب دیده و ترشح اریتروپویتین دچار اختلال می شود. به دلیل بالا بودن عوارض جانبی این دارو، از آن به عنوان آخرین راه درمان استفاده می شود. با تزریق دارو، بیمار ممکن است دچار تب، لرز، تهوع و استفراغ شود. بنابراین قبل از مصرف این دارو به بیمار قرص استامینوفن، کورتون، متوکلوپرامید داده می شود که هم از حساسیت به دارو جلوگیری شده و هم از تب و لرز و تهوع پیشگیری نمایند.
ارتباط داروی با قارچ سیاه و کرونا چیست ؟
- قارچ سیاه چیست؟
قارچ سیاه عفونت قارچی جدی و نادری است که توسط گروهی از قارچ ها به نام موکورمایست در بدن ایجاد می‌شود. این قارچ ها در همه جا می توانند زندگی کنند. قارچ سیاه معمولا افرادی را که دارای مشکلات سلامتی بوده و یا از دارو هایی استفاده می‌کنند که توانایی بدن را در مبارزه با میکروب ها و بیماری ها کاهش می‌دهد، تحت تأثیر قرار می‌دهند. این قارچ پس از تنفس هاگ های قارچ از هوا، سینوس ها یا ریه ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. انواع بریدگی، سوختگی یا سایر آسیب های پوستی نیز می‌توانند به ایجاد این قارچ روی پوست منجر شوند.
لازم به ذکر است که ابتلا به ویروس کرونا به تنهایی موجب قارچ سیاه نمی‌شود. بلکه استفاده از برخی داروهای مربوط به درمان عوارض کرونا منجر به ابتلا به قارچ سیاه خواهد شد. بنابراین ابتلا به قارچ سیاه در ادامه بیماری کرونا مربوط به استفاده زیاد داروهای ضد ایمنی مانند مصرف بی رویه کورتون هاست.
برای درمان و نجات بیماران مبتلا به نوع حاد کرونا ممکن است داروهایی تجویز شود که ریسک ابتلا به عفونت های قارچی را در بیمار بیشتر کند. بیماری های زمینه ای مانند دیابت کنترل نشده نیز از فاکتورهای مهم ابتلا به این عفونت قارچی است.
- درمان قارچ سیاه
درمان قارچ سیاه، از درمان های دشوار است. گاها ممکن است برای درمان این بیماری از ضد قارچ داخل وریدی و مدر موارد حادتر از جراحی استفاده شود. مصرف و کاربرد داروی آمفوتریسین بی به عنوان یک داروی منتخب در درمان صورت گرفته و مصرف آن باید به موقع و در مراحل اولیه بیماری، شروع شود.
شرایط نگهداری دارو :
دارو باید در ظرف مقاوم به نور و در درجه حرارتی بین ۲ تا ۸ درجه سانتی گراد نگهداری شود. توجه شود که دارو باید از یخ زدگی حفظ شود.
توجه شود که داروی آمفوتریسین بی دارویی یخچالی است و باید در یخچال نگهداری گردد.
محلول تولید شده از این دارو را به مدت ۲۴ ساعت می توان در دمای اتاق و در ظرف مقاوم به نور نگهداری نمود.
انواع داروی آمفوتریسین بی چیست ؟
- پودر تزریقی فونژیزون ۵۰ میلی گرم، تولید کننده : BRISTOL MYERS SQUIBB فرانسه
- پودر قابل تزریق آمفوتک ۵۰ میلی گرم، تولید کننده THREE RIVERS PHARMACEUTICALS امریکا
- پودر قابل تزریق فوتریسین ۵۰ میلی گرم، تولید کننده CIPLA هند
- پودر قابل تزریق آمبی سوم ۵۰ میلی گرم، تولید کننده بریتانیا
- پودر قابل تزریق آمفوتریسین بی جابر ۵۰ میلی گرم، تولید کننده : ایران
- ژل موضعی سیناآمفولیش ۰.۴% تولید کننده : ایران
تداخلات دارویی داروی آمفوتریسین بی چیست ؟
در نتیجه مصرف آمینوگلیکوزید ها، سیس پلاتین و سایر دارو های نفروتوکسیک همراه با این دارو، اثر سمی دارو بر کلیه تشدید خواهد شد.
در نتیجه مصرف دیورتیک ها، گلوکوکورتیکوئید ها، آزلوسیلین، کاربنی سیلین، مزلوسیلین، پی پراسیلین و تیکارسیلین همراه با این دارو، هیپوکالمی ناشی از آن تشدید خواهد شد.
قیمت داروی آمفوتریسین بی چگونه است ؟
قیمت داروی آمفوتریسین بی تا حد زیادی به ایرانی یا خارجی بودن دارو وابسته است. قیمت داروی آمفوتریسین بی نوع ایرانی به مراتب پایین‌تر از نمونه خارجی آن می‌باشد. شرکت های داروسازی ایرانی سعی بر آن دارند تا با تولید داروی آمفوتریسین بی نوع ایرانی بتوانند به بیماران، بخصوص بیماران کرونایی مبتلا به قارچ سیاه کمک نمایند. لازم به ذکر است که شرکت های سازنده می‌توانند قیمت‌های مختلفی را بر محصولات خود گذاشته و این قیمت‌ها تاحدود زیادی به تأثیرگذاری دارو و رعایت استانداردهای جهانی وابسته است. امروز به دلیل همه‌گیری بیماری کرونا در جهان و ایجاد بیماری هایی که به دنبال آن شیوع می‌یابند، شرکت های داروسازی در تلاشند تا بتوانند با تولید داروهای مؤثر به کادر درمان کمک نمایند.
لازم به ذکر است که نوع خارجی داروی آمفوتریسین بی در کشور ما ایران قیمتی بسیار بالا داشته و یافتن نوع اصلی آن نیز بسیار سخت است. این دارو پیش از ابتلای بیماران کووید قیمت پایین تری دارا بود اما با شیوع قارچ سیاه به دنبال کرونا، قیمت این دارو در کشور ما ایران بسیار افزایش یافته است.
خرید و فروش قیمت داروی آمفوتریسین بی چگونه است ؟
خرید و فروش داروی آمفوتریسین بی در کشور ما ایران به دنبال پاندمی کرونا و بروز قارچ سیاه در این بیماران بیشتر صورت می‌گیرد. خرید و فروش داروی آمفوتریسین بی به دلیل کاربرد مؤثر و فراوانش در درمان عفونت های قارچی، امروزه بسیار گسترده تر شده و در بیمارستان ها جهت درمان بیماران کووید ۱۹ مبتلا به قارچ سیاه، مورد استفاده قرار می گیرد.
خرید و فروش داروی آمفوتریسین بی ایرانی در داروخانه های مجاز کشور و تنها با نسخه پزشک متخصص و البته با قیمتی بسیار کمتر از داروی آمفوتریسین بی خارجی صورت گرفته و در دسترس مردم قرار می‌گیرد. البته لازم به ذکر است که این دارو کاملاً تخصصی بوده و مصرف یا عدم مصرف و تأثیرگذاری آن تنها توسط پزشک معالج تعیین می‌گردد و نباید آن را از مراکز نامعتبر خریداری یا مصرف نمود.
سخن آخر
داروهای شیمایی نباید بدون دستور پزشک معالج مورد استفاده قرار گیرند و رعایت این نکته همواره ضروری است.
داروها را باید همیشه از منابع معتبر و دارای مجوز تهیه نمود، در غیر این صورت می‌تواند عوارض جبران ناپذیری را برای مصرف‌کنندگان ایجاد نماید.
نحوه مصرف داروها و دوز مصرفی آن‌ها بسیار مهم بوده و باید دقیقاً طبق نظر پزشک مصرف گردد.
مرحله‌ی تجویز دارو ها در درمان بیماری بسیار مهم است. در صورت عدم مصرف در زمان مناسب، این داروها ممکن است تأثیری در درمان و بهبودی نداشته باشند.
به دلیل عوارض بسیار بالای داروهای ضد قارچ، این داروها باید بااحتیاط برای بیمار تجویز شوند.
اولین قدم هنگام بروز علائم هر نوع بیماری، مراجعه به پزشک است و باید از خود درمانی با داروهای شیمیایی و گیاهان دارویی جدا خودداری نمود..
