آلومینیوم هیدروکساید چیست؟ – خواص و تولید آن

آلومینیوم هیدروکساید (Aluminium Hydroxide) نمکی معدنی با فرمول شیمیایی Al(OH)_۳ است. این ترکیب در صنعت پزشکی به عنوان داروی خنثی کننده اسید معده به کار برده می شود. علاوه بر مصارف دارویی، از هیدروکسید آلومینیوم در تولید پلاستیک و شیشه های مقاوم در برابر گرما نیز استفاده می شود. همه مواد شیمیایی صنعتی از جمله آلومینیوم هیدروکسید مفید بوده و در صنایع بسیاری استفاده می شوند. در این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک به معرفی آلومینیوم هیدروکساید و خواص آن می پردازیم.

ویژگی های آلومینیوم هیدروکساید

هیدروکسید آلومینیوم ترکیبی معدنی به صورت پودری و سفید رنگ بوده و در دمای ۳۰۰ درجه سانتی گراد ذوب می شود. این ماده در دمای جوش تجزیه شده و در آب نامحلول است. مواد حاصل از این تجزیه، آلومینیوم اکسید و آب است. اما در محلول های قلیایی و اسیدی، به خوبی حل می شود. هیدروکسید آلومینیوم را به نام های آلومینای هیدراته، آلومینیوم هیدرات و آلومینا تری هیدرات نیز می شناسند.

برای تولید هیدروکسید آلومینیوم از فرایند بایر استفاده می شود. در این روش، ابتدا بوکسیت در کاستیک سودا حل شده و باقی مانده حل شدن با فرایندهای رسوب گذاری و فیلتراسیون جداسازی می شود. هیدروکسید آلومینیوم فیلتر شده در دمای ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد کلسینه می شود تا آب های اضافی حذف شود. محصول، پودر سفید آلومیناست.

آلومینیوم هیدروکساید به عنوان یک دارو

مواد شیمیایی صنعتی می توانند در صنعت داروسازی بسیار مورد استفاده قرار گیرند. هیدروکسید آلومینیوم یکی از این مواد است که در درمان سردل و رفلاکس معده به کار برده می شود. این ترکیب اسید کلریدریک معده را خنثی کرده و به طور موقت می تواند سوزش معده را برطرف کند.

در سوختگی های جزئی و به عنوان مسکن در پوست های زخم دار نیز از آلومینیوم هیدروکسید استفاده می شود. در بسیاری از واکسن ها به صورت داروی کمکی به کار می رود، زیرا قابلیت بالایی در زیاد کردن فاگوسیتوز و پاسخ ایمنی بدن دارد. از این ترکیب نقش عامل اتصل دهنده فسفات را در بیماران کلیوی دارد.

به طور کلی آلومینیوم هیدروکساید با منیزیم هیدروکسید ترکیب شده و در بازار عرضه می شود.

عملکرد آلومینیوم هیدروکساید به عنوان دارو در بدن

ابتدا هیدروکسید آلومینیوم به یون های تشکیل دهنده خود تفکیک شده و یون های هیدروکسید به پروتون ها می چسبند. کاتیون های آلومینیوم نیز با یون های کلرید، تولید آلومینیوم کلرید می کنند. در این حالت، میزان PH زیاد شده و علایم سوء هاضمه کم می شود. در مرحله تولید آلومینیوم کلرید، کمتر از یک درصد آن در دستگاه گوارش جذب شده و بیشتر آن از راه مدفوع دفع می شود. میزان آلومینیوم در بدن ثابت مانده و مقدار اضافی با ادرار دفع می شود. اما مصرف بیش از حد می تواند مقدار ثابت آن را تغییر دهد، به خصوص در بیمارای کلیوی ایجاد مشکل کند.

این دارو باید مطایق با دستورالعمل پزشک مصرف شود. پیش از مصرف دارو به صورت مایع، ظرف آن را به خوبی تکان دهید. قرص این دارو نیز باید با آب فراوان مصرف شود. زمان مصرف این دارو، معمولا بین وعده های غذایی و یا پیش از خواب است.

آلومینیوم هیدروکساید و مصارف صنعتی

یکی از کاربردهای هیدروکسید آلومینیوم، استفاده در سنتز ترکیبات دیگر بر پایه آلومینا مانند آلومینیوم سولفات، پلی آلومینیوم کلرید و زوئولیت است. در صنعت پلاستیک سازی به عنوان مهارکننده آتش، از این ترکیب استفاده می شود که از این پلاستیک ها در اتومبیل سازی به کار گرفته می شود.

خواصی چون غیرسمی و پایدار بودن و حفاظت از پوست، هیدروکسید آلومینیوم را مناسب استفاده در محصولات چون رژ لب، ضد آفتاب، پاک کننده های پوست و … کرده است.

هیدروکسید آلومینیوم به دلیل حل نشدن در آب، در تولید لباس های ضد آب به کار برده می شود. نقش جفت کننده و اتصال دهنده رنگدانه های گیاهی و بافت پارچه را در صنعت نساجی، هیدروکسید آلومینیوم به عهده دارد.

با توجه به مطالب گفته شده، مواد شیمیایی صنعتی به عنوان اساس و پایه صنایع مختلف بوده و بدون آن ها، امکان هیچ فرایندی در هیچ صنعتی نیست.