اسانس گلپر چیست ؟ در کدام صنایع کاربرد دارد؟  

اسانس گلپر، مایعی معطر و خوشبو است که از تقطیر بخار بخش های مختلف گیاه گلپر مانند ریشه، دانه و سایر بخش ها به دست می آید. این اسانس در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی و غذایی کاربرد دارد.

در طب سنتی از این اسانس برای آرامش اعصاب، تقویت حافظه، تقویت عملکرد سیستم گوارش، سم زدا، ضد اسپاسم، افزایش شیر مادر و … استفاده می شود.

در نشریه علمی جهان شیمی به بررسی اسانس میخک، اسانس زیره، اسانس ترخون و اسانس توت فرنگی پرداخته شده است. در این مقاله به بررسی اسانس گلپر، خواص و فواید، کاربرد، عوارض احتمالی و … می پردازیم.

اسانس گلپر چیست

اسانس گلپر ماده ی معطری است که از طریق تقطیر بخار ریشه های ارگانیک گیاه گلپر، دانه ها و کل آن به دست می آید. گیاه گلپر متعلق به خانواده وسیع گیاهانی مانند هویج، رازیانه و کرفس است. به عنوان روغن فرشتگان یا ریشه روح القدس نیز شناخته می شود.

نام دیگر گلپر آنجلیکا است که از ریشه ی یونانی گرفته شده است. این اسانس، در مواقع استرس زا می تواند به آرامش ذهن کمک کند. از عطر آن نیز به عنوان رایحه ی آرام و دلنشین استفاده می شود.

قیمت خرید و فروش اسانس گلپر

به دلیل کاربرد های فراوانی که این اسانس دارد، شرکت های مختلفی نظیر شرکت ارج شیمی گستران، اقدام به تهیه و عرضه ی این محصول به بازار می کنند. این محصول به صورت مایع و خوراکی به فروش می رسد.

به طور کلی قیمت خرید و فروش این اسانس نسبت به سایر اسانس ها مناسب است. این محصول را می توان از فروشگاه ها و عطاری های معتبر، به صورت حضوری و آنلاین خریداری کرد.

کاربرد اسانس گلپر

از این اسانس در صنایع غذایی نظری تولید تخمه، تولید نوشیدنی، صنایع دارویی، صنایع آرایشی و بهداشتی مانند تولید خمیر دندان، صابون و … استفاده می شود.

مشخصات ظاهری گیاه گلپر

گیاه گلپر با نام علمی Heracleum persicum، گیاهی گلدار، دو لپه ای، علفی و چند ساله است که به راسته ی آپیالیس، تیره ی چتریان و سرده ی گلپران تعلق دارد.

این گیاه دارای دانه های بسیار نازک با طعم تند و معطر است. برگ های آن، چاک های عمیق به شکل پنجه غاز و شبیه برگ آنژلیکا دارد. به طوری که این چاک ها برگ را به چند نیمه برگ تقسیم می کند. هر نیمه برگ به صورت نوک تیز و دندانه دار است.

ساقه ی گیاه به شکل لوله ای تو خالی است که پس از برش عرضی، شیره سفید رنگی در دیواره آن ظاهر می شود. تماس شیره با پوست دست، سبب سرخی، زخم شدن پوست و تاول زدن آن می شود.

میوه ی گیاه به شکل تخم مرغی کشیده، کمی ضخیم و معطر، به رنگ سبز تیره است که طولی به اندازه ۲٫۵ تا ۵ سانتی متر دارد. گل های گلپر به رنگ سفید، مجتمع به صورت چتر است که در انتهای ساقه های گل دهنده و در قسمت بالای گیاه ظاهر می شود.

پراکندگی جغرافیایی گیاه گلپر

این گیاه بومی ایران بوده و در مناطق نمناک کوهستانی ایران و مناطق پیرامونی، به خصوص مناطق کوهستانی شهرستان شفت و تالش استان گیلان به وفور یافت می شود.

از دیگر رویشگاه های این گیاه در ایران، می توان به نواحی شمالی البرز، ییلاق جواهرده، گچسر، شمیرانات، توچال و غرب ایران در کوه های روستای چپقلو واقع در استان زنجان شهرستان خدابنده و کوه‌های بختیاری اشاره کرد. این گیاه در ارتفاعات شیرکوه یزد و در روستاهای ده بالا و طزرجان نیز می روید.

مهم ترین ترکیبات شیمیایی گیاه گلپر

از مهم ترین مواد شیمیایی موجود در گلپر می توان به استات هکسیلیک، استات استیلیک، بوتیرات متیلیک، بوتیرات اتیلیک و اسیدهای مختلف دیگر اشاره کرد. این ترکیبات بوی تندی به گیاه می دهند.

کاربرد گیاه گلپر

• همه ی گونه های سرده ی گلپر معطر هستند. برخی گونه ها در آشپزی ایرانی به عنوان ادویه کاربرد دارند. این گیاه در بختیاری کرسم یا کرسو نام دارد و آن را روی کباب پاشیده و یا در ترشی می ریزند.
• در مازندران نیز کولیک نامیده می شود و در غذای معروف باکله پته (باقلا پخته) به عنوان ادویه کاربرد دارد. گونه های دیگری از گلپر نظیر گونه کاندیکانز، در صنعت داروسازی و همچنین طب سنتی کاربرد دارند.
• گیاه گلپر از گیاهان دارویی است که علاوه بر مصارف خوراکی، در طب سنتی و صنعت داروسازی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
• دانه های خشک این گیاه معطر است. به همین دلیل، به عنوان ادویه مصرف عمومی داشته و همراه با غذا مصرف می شود.
• در صنعت از این گیاه به عنوان طعم دهنده در صنایع غذایی و دارویی، دهان شویه ها، معطر کننده صابون، خمیر دندان و عامل ضد نفخ در مصارف دارویی استفاده می شود.

 خواص دارویی اسانس گلپر

به عنوان ضد اسپاسم عمل می کند

مشکل اسپاسم سبب ایجاد سرفه شدید، گرفتگی، تشنج، انسداد گردش خون، درد در معده و قفسه سینه و علائم دیگر می شود. تنها راه درمان، ایجاد آرامش در قسمت های آسیب دیده است. اسانس گلپر می تواند این کار را انجام دهد و اسپاسم را تسکین دهد.

خاصیت سم زدایی دارد

این اسانس ادرارآور و دیافورتیک است. یعنی هم میزان ادرار را افزایش می دهد و هم سبب افزایش تعریق می شود. این موارد برای سم زدایی بدن بسیار عالی هستند. این امر سبب می شود سلامت بدن حفظ شود.

سبب بهبود عملکرد دستگاه گوارش می شود

این گیاه طبیعت گرم و خشک دارد. خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد نفخ بالایی دارد. به همین دلیل، معمولا همراه با مواد غذایی نفاخ نظیر باقلا مصرف می شود.

دانه‌های گلپر خاصیت تقویت کنندگی معده داشته و به هضم مواد غذایی کمک می کند. افرادی که معده ضعیف یا تنبلی دارند، می توانند از پودر گلپر به عنوان ادویه استفاده کنند.

به درمان مشکلات عصبی کمک می کند

مصرف مقدار کافی از گلپر سبب ایجاد شادی و نشاط می شود. از این رو، در طب سنتی رفع ناراحتی های اعصاب از دیگر خواص آن به شمار می رود. برای این منظور، از دم کرده ریشه ی این گیاه استفاده می شود. متخصصان طب سنتی این گیاه را برای درمان صرع، عفونت های عصبی و عفونت های دستگاه تنفس تجویز می کنند.

به درمان استسقا کمک می کند

در طب سنتی از این گیاه و دانه های آن برای درمان بیماری استسقا استفاده می شود. به این بیماران توصیه می شود مقدار هشت گرم از پودر دانه گلپر را در دهان ریخته و میل کنند. پس از آن نیز باید مقداری آب گرم بنوشند.

دیگر خواص دارویی اسانس گلپر

• اسانس گلپر به عنوان یک آنتی اکسیدان، در کاهش خطرات قلبی عروقی و کاهش مقادیر لیپوپروتیئن های سرم موثر است.
• تقویت کننده ی معده و سایر اندام های گوارشی است.
• ضد نفخ است.
• ترشحات معده را افزایش داده و سموم بدن را دفع می کند.
• به عنوان ضد عفونی کننده و میکروب کش قوی عمل می کند.
• سبب ازدیاد شیر مادر می شود.
• مصرف آن به مقدار کم باعث شادی و نشاط می شود.
• به هضم غذا کمک می کند.
• برای درمان کمر درد های ناشی از رطوبت مفید است. از این رو، بهتر است همراه با غذا میل شود.
• قطع کننده ی بلغم و دفع کننده ی باد و نفخ شکم است.
• بهترین دارو برای معالجه ی هیستری است.
• دم کرده ی ریشه ی آن برای رفع ناراحتی های عصبی مفید است.
• به تقویت حافظه کمک می کند.
• پماد گلپر با موم و روغن، جهت تسکین سیاتیک مفید است.
• پماد گلپر به همراه روغن زیتون برای از بین بردن سیاهی زیر چشم مفید است.
• ترکیب گلپر پخته شده با سرکه و پوست انار جهت درمان بواسیر موثر است.
• پاشیدن پودر گلپر روی زخم های خوره ای و جذام، مفید است.

عوارض مصرف اسانس گلپر

با وجود خواص و فواید بی نظیری که مصرف این اسانس به همراه دارد اما، استفاده ی آن همواره باید با مشورت افراد متخصص همراه باشد. زیرا مصرف آن بدون آگاهی از شرایط جسمی می تواند عوارضی به دنبال داشته باشد. در این قسمت به عوارض احتمالی مصرف این گیاه اشاره می کنیم.

• مقدار مجاز مصرف پودر دانه گلپر، ۴ گرم در روز است.
• مصرف این اسانس می تواند در بعضی افراد، حساسیت یا آلرژی ایجاد کند.
• زیاده روی در مصرف گیاه و اسانس گلپر برای زنان باردار مضر است. زیرا، خطر سقط جنین را افزایش می دهد.
• استفاده زیاد از پودر گلپر سبب افزایش تپش قلب می شود.